Artroskopia stawu kolanowego – jak wygląda zabieg i rekonwalescencja?
Artroskopia kolana to jedna z najczęściej wykonywanych i małoinwazyjnych metod leczenia schorzeń stawu kolanowego. To zabieg małoinwazyjny, który pozwala zajrzeć do wnętrza stawu przez niewielkie nacięcia skóry i precyzyjnie naprawić uszkodzone struktury – bez szerokiego otwierania kolana. W porównaniu z klasycznymi operacjami daje szybszy powrót do sprawności, mniejszy ból po zabiegu i krótszy czas gojenia. Najczęściej stosuje się ją przy uszkodzeniach łąkotek, chrząstki stawowej, więzadła krzyżowego oraz w stanach zapalnych.
Co to jest artroskopia kolana i kiedy się ją wykonuje?
Artroskopia polega na wprowadzeniu do stawu cienkiej kamery – artroskopu – oraz mikro narzędzi chirurgicznych, które pozwalają operować wewnątrz kolana z niezwykłą precyzją. Dzięki temu lekarz może jednocześnie oglądać wnętrze stawu i od razu usuwać lub naprawiać uszkodzone struktury.
Zabieg wykonuje się m.in. przy:
- uszkodzeniach łąkotki (rozerwanie, pęknięcie, zmiażdżenie),
- uszkodzeniach chrząstki stawowej,
- niestabilności kolana,
- urazach więzadła krzyżowego przedniego (ACL),
- ciałach wolnych w stawie,
- przewlekłych bólach kolana, które nie reagują na leczenie zachowawcze,
- zapaleniu błony maziowej.
To jedna z najdokładniejszych metod leczenia problemów wewnątrzstawowych, bo pozwala nie tylko zdiagnozować, ale też wykonać naprawę w trakcie tej samej procedury.
W placówkach takich jak Szpital Carolina, gdzie wykonuje się szeroki zakres zabiegów ortopedycznych, artroskopia jest standardem w leczeniu urazów sportowych, uszkodzeń łąkotek i rekonstrukcji więzadeł.
Jak przebiega zabieg artroskopii – krok po kroku?
Artroskopia jest zazwyczaj wykonywana w znieczuleniu podpajęczynówkowym lub ogólnym. Kolano układa się w sposób umożliwiający pełen dostęp do stawu, a następnie wykonuje się dwa lub trzy niewielkie nacięcia – zwykle o długości ok. pół centymetra.
Przez jedno z nich wprowadza się kamerę, a przez pozostałe mikronarzędzia chirurgiczne. Dzięki obrazowi o wysokiej rozdzielczości chirurg dokładnie widzi, co dzieje się w środku: łąkotki, chrząstki, więzadła, błonę maziową. Usuwa uszkodzone fragmenty, wygładza powierzchnię, rekonstruuje struktury lub usuwa przeszkody mechaniczne.
Całość trwa od 30 minut do 1,5 godziny, w zależności od rodzaju schorzenia. Już po kilku godzinach pacjent może wstać i zacząć ostrożnie obciążać operowaną nogę – oczywiście zgodnie z zaleceniami lekarza – operatora.
Jakie schorzenia można skutecznie leczyć artroskopowo?
Choć najczęściej kojarzona jest z łąkotką, artroskopia pozwala leczyć wiele różnych dolegliwości. To metoda szczególnie przydatna wtedy, gdy w stawie dzieje się coś, czego nie widać w badaniach obrazowych lub gdy istnieje konieczność precyzyjnej naprawy. Obejmuje to:
- szycie lub częściowe usunięcie łąkotki,
- rekonstrukcję więzadła krzyżowego (ACL),
- leczenie uszkodzeń chrząstki,
- usuwanie ciał wolnych i fałdów błony maziowej,
- płukanie stawu w stanach zapalnych,
- zaopatrywanie nagłych urazów sportowych.
Dzięki niewielkiej inwazyjności zabieg nie destabilizuje kolana i pozwala zachować jego naturalną biomechanikę.
Jak wygląda rekonwalescencja po artroskopii kolana?
Rekonwalescencja po artroskopii kolana jest znacznie krótsza niż po klasycznej operacji. Już w pierwszych dniach po zabiegu można chodzić – często przy minimalnym wsparciu kul. Obrzęk i dyskomfort są naturalne, ale zwykle ustępują w ciągu kilku dni.
Rehabilitacja rozpoczyna się szybko, zwykle po 2-7 dniach. Skupia się na:
- przywracaniu pełnego zakresu ruchu,
- odbudowie siły mięśniowej,
- poprawie stabilizacji kolana,
- nauce prawidłowego chodu,
- ćwiczeniach poprawiających propriocepcję.
Powrót do pracy biurowej następuje zwykle po 1-2 tygodniach. Aktywność fizyczna zależy od rodzaju operacji – po szyciu łąkotki czy rekonstrukcji ACL trwa to dłużej, ale po prostych zabiegach pacjenci wracają do sportu nawet po kilku tygodniach.
Kiedy można wrócić do pełnej aktywności?
To zależy od rodzaju zabiegu. Jeśli artroskopia polegała jedynie na kosmetycznym oczyszczeniu stawu lub usunięciu ciała wolnego, powrót bywa bardzo szybki. W przypadku bardziej zaawansowanych procedur, np. rekonstrukcji więzadła, kolano potrzebuje więcej czasu – zwykle kilku miesięcy systematycznej rehabilitacji.
Najważniejsze jest to, aby postępować zgodnie z zaleceniami fizjoterapeuty i chirurga. Zbyt szybki powrót do intensywnego wysiłku może utrudnić gojenie i wydłużyć cały proces.